Poznaj siebie

Zainteresowania

• wszystko to, co lubisz robić, czemu lubisz poświęcać wolny czas
• wszystko to, w zakresie czego chcesz pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności (o których poniżej) i czynisz to: zainteresowania mają moc motywowania Cię do działań w stronę obiektu Twoich zainteresowań
• przedmioty szkolne, których nauka jest dla Ciebie przyjemnością i nierzadko możesz wykraczać w tym celu poza program szkolny.

Zainteresowania można podzielić na:

• zainteresowania edukacyjne (przedmiotami szkolnymi – np. matematyczne, biologiczno-chemiczne, językowe);
• zainteresowania zawodowe (danymi zawodami czy też branżami np. techniczne, społeczne, medyczne) - warto je odkryć i porównać (czy i w jakim zakresie zainteresowania przedmiotami szkolnymi przekładają się na kształtujące się zainteresowania zawodowe).

Uzdolnienia

• wszystko to, czego uczysz się szybko i masz w tym zakresie najlepsze wyniki
• wszystko, co sprawia Ci łatwość w zakresie zdobywania wiedzy lub wykonywania pewnych czynności, a efekty są lepsze w porównaniu z innymi (nawet mimo niesprzyjających warunków – np. hałasu, zmieniającego się często nauczyciela, czy Twojej nieobecności w szkole…).

Jeśli posiadasz jakieś uzdolnienia, które można określić jako wybitne – prawdopodobnie masz do czynienia z talentem: jeśli posiadasz jakiś talent, warto go odkryć zwłaszcza przed wyborem zawodu.

Uzdolnienia mogą wiązać się z różnymi dziedzinami, formami działalności czy też przedmiotami szkolnymi, jak np. uzdolnienia techniczne, przyrodnicze, społeczne czy też matematyczne, językowe, plastyczne.

Umiejętności 

• wszystko to, co umiesz robić – innymi słowy wszystko, co potrafisz wykonać (niekoniecznie szybko i z najlepszym rezultatem – co przypisać można uzdolnieniom)
• mogą to być umiejętności nabyte w toku nauki w szkole, ale nie tylko - np. pisanie wypracowań, gra na pianinie, obsługa komputera
• mogą to być też umiejętności określane jako interpersonalne - współpraca w grupie, umiejętność nawiązywania kontaktu z innymi, umiejętność niesienia pomocy innym, umiejętność rozwiązywania problemów między ludźmi
• każdy posiada jakieś umiejętności, są one różnorodne.

Cechy charakteru

• charakter (osobowość) to wszystkie Twoje cechy, które „pokazujesz światu” w swoim zachowaniu, usposobieniu, stylu bycia
• przejawia się w Twoim zachowaniu wobec innych, w Twoim stosunku do obowiązków, nauki i pracy oraz w Twoim stosunku do siebie samego (czyli samoocenie, o której poniżej)
• przykładowe cechy: koleżeński, uprzejmy, wyrozumiały, prawdomówny, sprawiedliwy, słowny, a także: pracowity, systematyczny, obowiązkowy, punktualny, zdyscyplinowany, oszczędny
• pamiętaj także o swoich cechach negatywnych (wady – rzecz ludzka, jednak w pewnych sytuacjach mogąca wpływać zarówno na wybór szkoły, jak też zawodu: np. niesystematyczność - odkładanie zazwyczaj spraw na ostatnią chwilę może być poważnym utrudnieniem w nauce w jednym z najlepszych LO w mieście, czy studiowaniu np. medycyny).

Wartości

Wartości - wszystko to, co jest dla Ciebie ważne, cenne i motywuje Cię do podejmowania działań w tym kierunku – a więc stanowi też cel Twoich dążeń.

W zakresie wyboru zawodu wartością może być dla Ciebie:                          

• kierownicze stanowisko
• praca w dużym mieście
• praca dająca możliwość podróżowania
• prestiż zawodu
• wysokie zarobki                                                                                   

W zakresie wyboru szkoły wartość może dla Ciebie stanowić:

• prestiż szkoły
• przygotowanie do matury czy też zawodu
• oferta nauki języków obcych
• odległość od Twojego miejsca zamieszkania
• atmosfera (nauczyciele, uczniowie).

Warto zastanowić się nad własnymi wartościami i stworzyć własną hierarchię wartości – gdyż przy wyborze szkoły/zawodu ważną rolę odgrywa również to, która wartość jest dla Ciebie najważniejsza, która nieco mniej, a która jeszcze w mniejszym stopniu: np. gdy w ogóle nie ma dla Ciebie znaczenia odległość szkoły od Twojego miejsca zamieszkania, prawdopodobnie możesz śledzić również oferty szkół / studiów na terenie całego kraju.

Temperament

TEMPERAMENT to nasz styl funkcjonowania na co dzień, który „pokazujemy” otoczeniu poprzez tempo, siłę i trwałość naszych reakcji – zachowań: innymi słowy to nasz styl reagowania. Jest w dużej mierze wrodzony, tzn. raczej nie ma tendencji do zmiany (jak np. zainteresowania). Ludzie różnią się cechami temperamentu, zostały stworzone różne typologie temperamentu, do których warto sięgnąć przy wyborze szkoły. Już teraz jesteś w stanie określić, czy jesteś osobą opanowaną, czy wybuchową, czy możesz pracować długo i jednostajnie, czy też w takiej sytuacji szybko się męczysz i niecierpliwisz, czy pracujesz szybko, czy też powoli, czy potrafisz skupić się tylko na jednym zajęciu, czy też możesz jednocześnie skupiać uwagę na kilku czynnościach, czy chciałbyś pracować raczej w jednym miejscu, czy też być przynajmniej w paru miejscach w ciągu swojego dnia pracy.

Samoocena

• to ocena samego siebie, która obok wiedzy o sobie składa się na obraz siebie
• tworzy się na podstawie wszelkich informacji, jakie otrzymujesz od otoczenia na temat własnej osoby oraz na podstawie informacji, które sam posiadasz, zdobywasz na temat własnej osoby
• w efekcie: to stopień, w jakim akceptujesz samego siebie oraz oceniasz swoje możliwości pod każdym względem
• to właśnie od samooceny zależy, czy swoje możliwości oceniasz adekwatnie (samoocena adekwatna) czy też ich nie doceniasz (samoocena zaniżona) lub nawet przeceniasz (samoocena zawyżona) – idąc dalej tym tropem - będzie to wpływać na Twój wybór szkoły: jeśli Twoja samoocena jest np. zaniżona, prawdopodobnie nie spróbujesz nawet wybrać szkoły, o której marzysz, z obawy przed niepowodzeniem w rekrutacji, zaś jeśli przeceniasz swoje możliwości możesz wybrać szkołę/szkoły, do których niestety nie uda Ci się dostać.
• najbardziej korzystną formą samooceny (nie tylko ze względu na rolę w wyborze szkoły, ale też dla Twojego ogólnego dobrego samopoczucia) - jest samoocena adekwatna, realna.